Informacja o działalności Instytutu Pamięci Narodowej –Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w okresie 1 lipca 2002r. – 30 cz
nych przez żołnierzy Wehrmachtu we wrześniu 1939 r., co do których prokuratorzy niemiec-cy przyjęli (z pewnymi tylko wyjątkami), że nie stanowiły zbro
– sygn. akt S 94/02/Zn Śledztwo podjęte z zawieszenia 14 października 2002 r. w sprawie dokonania masowego mordu na mieszkańcach wsi Karpiówka, woj.
– sygn. akt S 20/00/Zk Śledztwo wszczęte 7 sierpnia 1998 r. przeciwko Czesławowi K., funkcjonariuszowi PUBP w Kraśniku, podejrzanemu o bezprawne po
czysława M. i Gustawa J. Jak ustalono w toku śledztwa, szczególne udręczenie polegało na fizycznym i psychicznym znęcaniu się przez oskarżonego nad po
Na podstawie wyniku przeprowadzonych przez lekarzy sądowych badań w dniu 27 czerwca 2002 r., sąd zawiesił postępowanie uzasadniając tę decyzję stanem
nicznych zadanych z dużą siłą narzędziami tępymi i twardymi. Stwierdzono, iż jeden z za-mordowanych mężczyzn w wieku około 40 lat, został zastrzelony
na, natomiast zabójstwo nastąpiło w wykonaniu zamiaru nagłego, który mógł powstać u funk-cjonariuszy NKWD spontanicznie, w reakcji na opór stawiany pr
czynów popełnionych przed wejściem w życie dekretu, które wcześniej nie były czynami za-bronionymi. W trakcie postępowania zebrano materiał dowodowy
IPN, orzeczeniem z dnia 14 października 2002 r., w stosunku do b. prokuratora wojskowego Lecha K. Powyższe uchwały (dotyczące b. sędziów wojskowych)
W minionym okresie sprawozdawczym wykonano szereg czynności zmierzających do ustalenia wszystkich żyjących świadków zdarzeń objętych przedmiotowym śle
znaczonym na budowę kościoła – na którą to inwestycję nie godziły się ówczesne władze administracyjne – zastali teren ten oplombowany przez MO. Z ołta
ganego przestępstwa, poznania obowiązującego wówczas prawa i orzecznictwa. W części spraw trzeba przesłuchać po kilkuset świadków, co oznacza żmudny p
śmy się, że około północy w domach ukraińskich (…) pojawili się uzbrojeni Ukraińcy, którzy już otwarcie oświadczyli, że dla wywalczenia wolnej Ukrain
– sygn. akt S 4//00/Zi Śledztwo podjęte z zawieszenia 9 listopada 2000 r. w sprawie zabójstw 17 funkcjonariu-szy Milicji Obywatelskiej i 28 osób cyw
cywilne (niekiedy całe rodziny z dziećmi), żołnierzy polskiego podziemia, partyzantów ra-dzieckich i osoby duchowne. Co pewien czas samochodami cięża
biety i dzieci. Otaczali ich hitlerowcy [...] W pobliżu miejsca, w którym klęczeli Żydzi, wyko-pane były rowy długości kilkudziesięciu metrów. Widział
na Jana Rz. uciekła z getta, tak jak rodziny Zofii B. oraz Bolesława Rz., które również były osadzone na terenie getta w Piotrkowie Tryb. Zofia B. i B
ny” żyje tylko jeden. Wobec faktu, iż pokrzywdzeni nie rozpoznali tego funkcjonariusza na okazanej im tablicy poglądowej, koniecznym jest przeprowadze
W zakresie dotyczącym zabójstw dokonanych przez funkcjonariuszy PUBP Kępno – w oparciu o zeznania świadków, wyciągi z repertoriów prokuratur powszechn
– sygn. akt S 18/00/Zk Śledztwo podjęte z zawieszenia 28 grudnia 2000 r. w sprawie zbrodni popełnionych przez funkcjonariuszy WUBP w Łodzi w okresie
Zgromadzenie sędziów NSW, postanowieniem z dn. 29 sierpnia 1956 r., uznając że wymie-rzone Zdzisławowi Sz. kary są niewspółmiernie surowe złagodziło w
bazy partyzantów sowieckich. Partyzanci w czasie powtarzających się napadów na tę wieś rabowali żywność i mienie jej mieszkańców. Z tego powodu w Kon
z delegaturami Instytutu. W stosunku do roku ubiegłego, kiedy to w dniu 30 czerwca 2002 r. zasób ten wynosił 46.722,08 mb., wzrósł on o 31.136,86 mb.,
o popełnienie zbrodni komunistycznych polegających na fizycznym i psychicznym znęcaniu się w okresie od 20 października 1949 r. do 13 kwietnia 1950 r.
wartemu porozumieniu nad ranem 8 maja 1943 r. partyzanci sowieccy zaatakowali Naliboki. Wyciągali oni z domów mężczyzn, rzeczywistych członków samoobr
do więzień, skąd następnie byli wywożeni do łagrów. Olbrzymia część deportowanych była przewożona w głąb ZSRR bezpośrednio z miejsca swego zamieszkani
powania są przesłuchiwani pokrzywdzeni, którzy byli w różnych okresach czasu deportowani w głąb ZSRR. Protokoły ich przesłuchań stanowią świadectwo m
zacji Polski Podziemnej – Towarzystwa Antykomunistycznego” poprzez bicie ich, znieważa-nie i grożenie pozbawieniem życia. Aktualnie prowadzone są prz
Organizacja „Słoneczko” skupiała młodzież uczęszczającą do szkoły podstawowej i gimnazjum w Wolborzu, zaś członkami organizacji „Mała Dywersja” byli u
Zgromadzony w toku śledztwa materiał dowodowy pozwolił na przedstawienie Jerzemu B. w dniu 10 lipca 2002 r. zarzutów popełnienia zbrodni komunistyczny
– sygn. akt S 11/03/Zk Śledztwo w sprawie fizycznego znęcania się przez funkcjonariuszy Służby Więziennej nad Romanem J. i innymi internowanymi w dn
Do organów Prokuratury w Niemczech przesłano dwa wnioski o dokonanie czynności procesowych w ramach międzynarodowej pomocy prawnej, a mianowicie o prz
prowadzono w porozumieniu z dyrekcjami szpitali psychiatrycznych, które przygotowywały listy pacjentów, jak to wówczas określano, “do ewakuacji”. W
Obrony Narodowej. Przepis ten nie ogranicza uprawnień sądu w postępowaniu lustracyjnym i Rzecznika Interesu Publicznego. Ostateczne przejęcie akt z ar
– sygn. akt S 6/01/Zn Śledztwo w sprawie zbrodni popełnionych przez funkcjonariuszy SS i Gestapo w latach 1939 – 1944 w Forcie VII w Poznaniu, pod
Dlatego też zwrócono się do Centrali w Ludwigsburgu o udzielenie pomocy prawnej i podjęcie ustaleń dotyczących losów marynarzy na terenie Niemiec. –
rycy Włodzimierz R i Janusz R. oraz księża Kazimierz C. i Roman S w związku ze sprawo-waniem posługi duszpasterskiej w czasie pobytu na robotach przym
wymordowano ludność getta w miejscowościach Makarow, Stolin, Janów, Drohiszyn, Lenin. W odpowiedzi udzielonej przez Centralę w Ludwigsburgu brak jedna
(trzeci z nich, Walenty M., nie został rozpoznany). Jak ustalono, rozpoznani przez pokrzyw-dzonych funkcjonariusze Maksymilian S. oraz Kazimierz N. ob
W trakcie dotychczas prowadzonego postępowania przesłuchano szereg byłych funkcjona-riuszy UB (w tym ówczesnego kierownika WUBP w Poznaniu i naczelnik
Ponadto wyłączono do odrębnego postępowania materiały dotyczące dokonanych w wię-zieniu we Wronkach zabójstw kilku więźniów. – sygn. akt S 26/00/Zk
W swoich wyjaśnieniach oskarżeni nie przyznali się do popełnienia zarzuconych im prze-stępstw i stanowczo zaprzeczyli aby kiedykolwiek znęcali się nad
– sygn. akt S 71/01/ZK Śledztwo w sprawie zabójstwa dominikanina Stanisława Kowalczyka zostało przejęte do dalszego prowadzenia od Prokuratury Okręg
W wyniku prowadzonych w tej sprawie czynności ustalono, że Kazimiera M. nie żyje. Mąż Kazimiery M., w rozmowie z Marianem J., wskazał na Urszulę K. ja
występuje skażenie mikrobiologiczne przejętych przez nas akt, niewłaściwie dotychczas prze-chowywanych. Od lutego 2003 r. rozpoczęto prace nad projek
– sygn. akt S 21/02/Zk Śledztwo w sprawie zbrodni sądowej popełnionej 28 grudnia 1948 r. przez sędziów byłe-go Wojskowego Sądu Rejonowego w Szczecin
oskarżonego. Podejrzany Czesław G. stwierdził w końcowej części swoich wyjaśnień: „(...) oczywiście że wiedziałem, że ten proces jest represją polityc
– sygn. akt S 71/02/Zk Śledztwo w sprawie masowych represji stosowanych w październiku i listopadzie 1946 r. w Wielkopolsce przez funkcjonariuszy Urz
pełniącym służbę w Żarach. W dniu 1 czerwca 1946 r. został zatrzymany przez funkcjonariu-szy miejscowego PUBP jako podejrzany o przynależność do organ
natomiast dopiero w dniu 6 marca 1985 r. wydane zostało postanowienie o jego tymczaso-wym aresztowaniu. Prowadzone postępowanie ma ponadto na celu prz
Stwierdzono, że Anatol J., Eugeniusz P. i Rudolf S. nie figurują w zbiorze PESEL jako osoby zamieszkałe na terenie kraju, zaś lekarz Pułku Tadeusz G.
musowej dla Polaków w Pustkowie. Sąd przyjął jednak, że popełnione przez Czaplę zabój-stwa, nie będące morderstwami, uległy przedawnieniu. Ponadto w R
no zgon, w wyniku zabójstwa, 44 mieszkańców Lackiej Woli i Trzcieńca w dniu 25 czerwca 1941 r. Z zeznań przesłuchanych świadków wynika, iż 25 czerwc
lenia wywiadu Armii Krajowej w sprawie zabójstwa profesorów lwowskich, a także doku-menty procesowe z Centrali w Ludwigsburgu odnoszące się do tej zbr
W okresie od lipca 2002 r. do czerwca 2003 r. przesłuchano 16 świadków. W okresie tym przeprowadzono również analizy kolejnych 9 spraw karnych byłego
współpracowników służb bezpieczeństwa Polski Ludowej. Na ich podstawie wydano 112 not z tymi danymi. Nota składa się z listy nazwisk funkcjonariuszy,
dania na nodze odwróconego taboretu, umieszczaniu na wiele godzin, bez podawania posił-ków i napojów, często nago, w nieoświetlonej i nieogrzewanej ce
W związku z podnoszonymi przez Floriana M. wątpliwościami co do stanu jego zdrowia psychicznego, zasięgnięto opinii dwóch biegłych lekarzy psychiatrów
ści ciała, przede wszystkim jednak w głowę, dusił ich, kopał nogami, wyzywał słowami wul-garnymi i obraźliwymi, zmuszał do skakania w pozycji kucznej
funkcjonariuszom PUBP w Jarosławiu, w tym jednemu z szefów tego urzędu. Z materiału tego wynika, że funkcjonariusze tego urzędu znęcając się nad przes
– sygn. akt S 41/01/Zk Śledztwo wszczęte 16 lipca 2001 r. w sprawie zabójstw Łukasza Cieplińskiego, Adama Lazarowicza, Józefa Batorego, Franciszka
i psychiczne znęcanie się nad Leszkiem W. – członkiem niepodległościowej organizacji „Ge-neralna Konfederacja Polski Niepodległej”, co spowodowało cię
funkcjonariuszom na stosowanie wobec przesłuchiwanych tortur, grożenie pobiciem i zabój-stwem, zmuszanie do skakania w pozycji kucznej tzw. żabek. Z m
prawdopodobnie przez pododdział UPA i zamordowanie 9-ciu Polaków, mieszkańców Paw-łokomy. Pacyfikacja Pawłokomy rozpoczęła się w godzinach rannych. Po
2.9. ODDZIAŁOWA KOMISJA W WARSZAWIE a) zbrodnie nazistowskie – sygn. S 19/01/Zn Śledztwo wszczęte 18 grudnia 2000 r. w sprawie zabójstwa przez żołn
rym zostali schywytani. Cyganie przesiedleni do warszawskiego getta przebywali w nim do czasu jego likwidacji. W 1943 r. zostali razem z Żydami wysłan
1944-1989; Zagłada Żydów na ziemiach polskich; Aparat represji i opór społeczny 1944-1989. BEP przygotowało samodzielnie lub we współpracy z innymi
– sygn. S 12/02/Zn Śledztwo prowadzone od 30 stycznia 2002 r. w sprawie zbrodni ludobójstwa popełnio-nych w obozie koncentracyjnym w Warszawie (Konz
Urzędu do Spraw Wyznań. Uwięzienie Prymasa stanowiło fragment przygotowań do poka-zowego procesu, w którym miał zostać skazany za zbrodnię zdrady i sz
nego pozbawienia wolności na skutek niezgodnego z prawem przedłużania kolejnych okre-sów tymczasowego aresztowania. – sygn. S 5/00/Zk Śledztwo doty
państwowych, w jakim zakresie zaś stanowiły wykonanie poleceń wydawanych na niższych strukturach organizacyjnych, państwowych i partyjnych. Mając na u
Na pierwszej rozprawie, która odbyła się w dniu 10 lipca 2003 r. oskarżony Henryk O. złożył obszerne wyjaśnienia, podczas których zaprzeczył zarzutom
Krzywickiego i Jerzego Nowakowskiego bezpodstawnie pozbawił wolności (orzeczono kary dożywotniego więzienia oraz kary 15, 10 i 5 lat więzienia). Orzec
W uzasadnieniu wyroku Sąd dowolnie, bez oparcia się o materiał dowodowy, gdyż taki nie został zgromadzony, uznał, że kwalifikacja prawna zarzucanych Z
stosunku do 14 harcerzy „Szarych Szeregów”, nie dopełnili obowiązków wynikających ze sprawowanych funkcji, gdyż nie sprawdzili obrony oskarżonych, któ
waka–Jeziorańskiego informacji co do działalności służb bezpieczeństwa PRL w stosunku do wskazanych przez niego osób. Wobec szerokiego zakresu prowad
W ramach niniejszego śledztwa przeprowadzone zostały również oględziny 15 kaset VHS o łącznym czasie emisji 38 godzin, zabezpieczone jako dowody rzecz
W ramach tematu Wojna i okupacja 1939-1945, przygotowane zostały m.in. sesje nauko-we o działalności informacyjnej (w tym m.in. akcji wydawniczej, dok
W toku śledztwa ustalono, że Stefan Żurawiński, działacz PSL i członek BCh, został po-zbawiony życia w dniu 18 lutego 1946 r. Na kilka dni przed śmier
– sygn. S 48/02/Zk Śledztwo prowadzone od czerwca 2002 r. dotyczy bezprawnego pozbawienia wolności Bronisława Chajęckiego z powodów politycznych w o
– sygn. S 60/02/Zk Śledztwo wszczęte 20 sierpnia 2002 r. prowadzone jest w sprawie tworzenia fałszywych dowodów i podejmowania innych podstępnych zab
Przesłuchany w charakterze podejrzanego Leopold S., nie przyznał się do popełnienia za-rzuconego mu przestępstwa i złożył obszerne wyjaśnienia. Obecn
2.10. ODDZIAŁOWA KOMISJA WE WROCŁAWIU a) zbrodnie nazistowskie – sygn. akt S 17/02/Zn Śledztwo wszczęte 7 czerwca 2002 r. w sprawie zabójstwa przez
różnice w opisie zdarzeń podawanym przez brata Waldemara Z. zeznała, że nie wie, skąd brat posiada takie informacje. Z zeznań Jadwigi U. wynika, że o
W dniu 18 marca 2002 r. skierowano do Sądu Rejonowego w Kłodzku akt oskarżenia przeciwko Janowi Ł., w którym zarzucono mu, iż bił tymczasowo aresztowa
wyciorem od karabinu oraz oblewało go wrzątkiem, powodując oparzenia II stopnia skóry pleców oraz zespół stresu pourazowego. Józef M. nie przyznał się
Zgromadzony w trakcie śledztwa materiał dowodowy, w tym zeznania pokrzywdzonego, opinie biegłego z zakresu medycyny sądowej i psychologa oraz akta spr
przesłuchano i także w oparciu o inne czynności stwierdzono, że nie jest tym, którego poszu-kiwano jako podejrzanego. W dniu 31 marca 2003 r. wydano
wieństwa Kościołów chrześcijańskich w okresie stalinowskim w krajach byłego bloku wschodniego”. Wreszcie jako czwarty realizowany jest temat Władze PR
Przesłuchano także Pawła P. i Jana Ł., których pokrzywdzeni wtajemniczyli w plany swo-jej ucieczki. Nie zdołano ustalić danych osobowych funkcjonari
ryk M. Wizerunki Jana O., Jana R., Henryka M. oraz Piotra R., którzy zostali umieszczeni w zakładach poprawczych, zostały rozwieszone w różnych części
Postanowieniem z dnia 23 maja 2003 r. umorzono zatem śledztwo w sprawie zabójstw nieustalonych osób, popełnionych w latach 1945 – 1946 w Wałbrzychu na
c) zbrodnie przeciwko pokojowi, ludzkości i zbrodnie wojenne – sygn. akt S 52/02/Zi Śledztwo podjęte z zawieszenia 8 lipca 2002 r. w sprawie zbrodni
chał wówczas z ojcem. Ten furman nazywał się K., imienia nie znam. W dniu 9 marca 1944 r. około południa ojciec jechał furmanką konną wraz z K. do dom
3. Ekspertyzy i opracowania Na potrzeby śledztw prowadzonych przez pion śledczy sporządzane są liczne opracowania i ekspertyzy. Wykonują je historyc
– na temat represjonowania Henryka Erlicha i Wiktora Altera działaczy „Bundu” w Polsce, na podstawie dokumentów opublikowanych w Moskwie w 1996 r.; w
3.1.2. Opinie. Wydział Ekspertyz i Opracowań przygotował w okresie sprawozdawczym 144 opinie na temat zbrodni ludobójstwa – dla sądów, urzędów, organ
– na temat obozów pracy, które mieściły się przy ulicy Janowskiej we Lwowie; dla Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie; – na temat formacji „Schutzman
– na temat przyczyn aresztowania i zesłania w latach 1944-45 w głąb ZSRR obywateli pol-skich z terenu województwa białostockiego, na podstawie materia
Curie-Skłodowskiej, Katolickim Uniwersytetem Lubelskim, Uniwersytetem Gdańskim. Wspólnie organizowane są wystawy, konferencje naukowe, dyskusje panelo
nogorsku w latach 1944-1950, na podstawie materiałów Archiwum Wschodniego; do śledztw: S 94/01/Zk, S 97/01/Zk, S 15/00/Zk, S 25/01/Zk; – na temat kole
– na temat funkcjonowania hitlerowskiego obozu pracy przy hucie „Julia”, na podstawie ma-teriałów IPN; do śledztwa S 42/02/Zn; – notatka służbowa doty
– w sprawie zbrodni popełnionych na Polakach i Żydach w latach 1940–1944 w Turobinie i Gródku, na podstawie materiałów archiwalnych IPN; do śledztwa S
– ekspertyza w związku z postępowaniem sprawdzającym, dotyczącym zbrodni dokonanych w okolicach Szacka, woj. wołyńskie na żołnierzach Korpusu Ochrony
– w sprawie zbrodni popełnionych w latach 1940-1943 na terenie getta w Poddębicach, na podstawie materiałów IPN; do śledztwa S 76/23/Zn; – na temat zb
– w sprawie zbrodni popełnionych przez funkcjonariuszy PUBP w Jaśle; do śledztwa S 47/02/Zk; – w sprawie deportacji żołnierzy AK z powiatu Jarosław, w
– w sprawie zbrodni popełnionych w obozie pracy przymusowej w Pustkowie, na podstawie zasobów archiwalnych Zarządu Wojewódzkiego Związku Kombatantów i
3.2.2. Opinie. W Oddziałowych Komisjach sporządzono m.in. opinie: – na temat zamordowania w Gródku koło Walił, we wrześniu 1939 r., przez miejscową
– na temat masowego grobu 150 ofiar pracujących w fabryce w Mińsku Mazowieckim; dla dyrektora Głównej Komisji Ścigania Zbrodni; – w sprawie obozu prac
Załącznik: Wnioski o pomoc prawną nadesłane w okresie sprawozdawczym do Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu przez zagraniczn
SPIS TREŚ CI Wykaz skrótów ... 4 Wpr
20konują zgodne poglądy specjalistów, demokratyczna kultura polityczna wymaga mechani-zmów umacniających zaufanie do siebie obywateli, skłonnych i zd
200Kanada Oz 74/02 Departament Sprawiedliwości Kanady – wniosek z 30 września 2002 r. Prośba o nadesłanie uwierzytelnionych kopii wszelkiej dokument
III. Biuro Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów Zgodnie z ustawą z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrod
Jednostka IPN Zasób ogółem w mb. ABW Policja Akta pasz- portoweWięzien-nictwo Sądy prokuratury, kolegia b. OKBZpNPArchiwa wojskowe Archiwa państwowe I
Rzeszów 3.995,11 2.476,85 62,00 Wrocław 10.513,38 7.731,19 73,54 Warszawa (BUiAD) 28.140,59 28.028,45 99,60 Razem 95.222,48 77.858,94 81,77 Tab. nr
gazynowej, dwa oddziały IPN (Katowice i Gdańsk) zdeponowały część akt paszportowych w magazynach BUiAD w Warszawie. Zasób wszystkich OBUiAD w stosun
1.1.1 Biuro Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów Zasób BUiAD, który intensywnie wzrastał w latach ubiegłych, w roku sprawozdawczym wzrósł o 6.109
• z archiwów b. Nadwiślańskich Jednostek Wojskowych Ministerstwa Spraw We-wnętrznych i Administracji – ok. 207 mb., • z innych archiwów wojskowych
– zbiór wydawnictw bezdebitowych i notatek z okresu 1980-1988 – 0,3 mb. – OBUiAD w Rzeszowie, – wspomnienia z lat 1896-1958, Franciszka Korgi „Wilka”
komisyjnie w obecności funkcjonariuszy ABW lub AW, praktycznie kończy proces przejęcia przez IPN każdej z partii dokumentów UB i SB. Stan ilościowy ot
1.4. Opracowywanie przejętego zasobu Akta przekazywane do IPN są przekazywane na podstawie spisów zdawczo-odbiorczych. Pod względem archiwalnym tylko
I. Informacja z wykonania budżetu 1. Ogólna charakterystyka Instytut Pamięci Narodowej od 1 lipca 2000 r. realizuje zadania określone ustawą z dnia
W związku z licznymi kwerendami dotyczącymi spraw płacowo-emerytalnych funkcjona-riuszy i pracowników cywilnych organów bezpieczeństwa państwa, zewide
W okresie sprawozdawczym przeprowadzono scontrum, czyli skontrolowano całość prze-chowywanych akt drogą porównania stanu faktycznego (liczby jednostek
W wersji elektronicznej sporządzono spisy zdawczo-odbiorcze dla 272 prokuratur, co sta-nowi 20.358 j.a. (23.533 nazwisk) i około 131 mb. Opracowano
nych. Dzień wcześniej natomiast uczestniczył w dyskusji panelowej „Teczki bezpieki – szan-sa czy przekleństwo historyków”, odbywającej się w sali obra
Praca poszczególnych oddziałów przebiegała następująco: – OBUiAD w Białymstoku 1. Prace porządkowe ograniczono do posegregowania, systematyzacji, sp
c) uczestniczono w konferencji naukowej zorganizowanej we współpracy z UMK w To-runiu pt. „Opór społeczny i konspiracja w woj. pomorskim w latach 1945
a) przygotowano materiały do atlasu podziemia niepodległościowego w Polsce (1944-1956) i biogramy do słownika biograficznego „Konspiracja i opór sp
a) zaprezentowano na stronach internetowych zdjęcia „Poznańskiego Czerwca 1956” z zasobu Oddziału, b) przygotowano informator (wraz z referatem udo
c) współpracowano z oficyną wydawniczą „Volumen” przy wydaniu albumu „Żoł-nierze wyklęci. Antykomunistyczne podziemie zbrojne po 1944r.”– udostępnieni
Wojska Polskiego, inne służby Sił Zbrojnych prowadzące działania operacyjno-rozpoznawcze lub dochodzeniowo-śledcze, jednostki Ministerstwa Spraw Wewnę
2. Realizacja budżetu IPN w 2002 roku 2. 1 .Wykonanie dochodów budżetowych. Wykonanie planu dochodów przedstawia poniższa tabela (w tys. zł) Lp. W
konsulatach. 11 obywateli państw obcych zwróciło się do Instytutu Pamięci Narodowej o wgląd do materiałów, jakie w ich mniemaniu mogły być zbierane na
możliwie dotarcie do jakichkolwiek, nawet znajdujących się wtedy w jego zasobie materiałów archiwalnych. Ponadto sam proces przejmowania materiałów ar
W okresie sprawozdawczym pion udostępniania IPN zrealizował 3.079 wniosków o udo-stępnienie dokumentów/zapytanie o status pokrzywdzonego, w tym 1.241
Osobom pokrzywdzonym są udostępnianie wszystkie materiały, które zostały odnalezione w zasobie Instytutu Pamięci Narodowej, nie stosuje się ograniczeń
się lub nawet zna ich tożsamość. Odbywa się to w drodze wydania przez Dyrektora Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów lub upoważnionej przez n
nych i wojskowych, urzędów miast, urzędów wojewódzkich, ambasad, konsulatów RP i państw obcych, • wnioski urzędów wojewódzkich prowadzących postępowa
O Osoby fizyczne soby prawne Jednostka IPN WkWaPiodPNn aIPIPNrrdnioski rajowe znioski graniczne śleIn czy Piokedu-cyjny N OBUiAD Omiagany wy-u spr
Spośród tych spraw, poszczególne jednostki Biura zrealizowały ogółem 25.270. Jednostka IPN Sprawy zrealizowane w okresie sprawozdawczymSuma wniosków
2002 r. do 30 czerwca 2003 r. do pionu udostępniania IPN wpłynęło 2.650 nowych tego typu wniosków, a zostało zrealizowanych 2.424. W ramach zrealizowa
Z powyższych zestawień wynika, że dla osób fizycznych zostało zrealizowanych 14.215 kwerend. W ramach IPN dla poszczególnych pionów: śledczego, eduka
i wydatków oraz przychodów i rozchodów, tworząca rozdział 75112 – jednostki podległe In-stytutowi Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko
ści takiego przetworzenia spisów zdawczo-odbiorczych, aby nie naruszać przepisów ustawy o ochronie informacji niejawnych), na podstawie informacji pod
Jednostka IPN Osoby indywidualne Placówki/instytucje naukowe Krajowe Zagraniczne Krajowe ZagranicznePion edukacyjny IPN BUiAD 333 36 55 28 259 O
oraz dla pionu edukacyjnego IPN 3.180. Dla innych instytucji 352 kwerendy. Szczegółowo przedstawia te dane tabela nr 2.12. Jednostka IPN Osoby Indywid
• Tzw. „wojna balonowa” 1951-1956 – ulotki z Zachodu o treści antyradzieckiej, • Akcja V-1 i V-2, • Historia Zgromadzenia Sióstr Służebniczek NMP,
W okresie sprawozdawczym do celów naukowo-badawczych zostało udostępnionych 36.355 jednostek archiwalnych. Liczby udostępnionych materiałów archiwalny
W okresie sprawozdawczym udostępniono w czytelniach akt BUiAD i OBUiAD ogółem 55.056 j.a. W okresie tym czytelnie pionu udostępniania odwiedziło 2.517
nie OBUiAD we Wrocławiu (ponad pięciokrotny), OBUiAD w Białymstoku (blisko cztero-krotny) i OBUiAD w Lublinie (trzykrotny). Żadna z jednostek IPN nie
Pozostałe 1.520 j.a. stanowią wypożyczenia do celów służbowych uprawnionych organów bądź instytucji, np. Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, sądów, p
3. Ewidencja i informacja Wydział Ewidencji i Informacji oraz Referaty Ewidencji i Informacji realizują zadania w zakresie: – gromadzenia, porządkowa
Oprócz kwerend w zasobie kartotecznym archiwiści zatrudnieni w pionie ewidencji i in-formacji realizowali także tematyczne kwerendy archiwalne. Reali
z tego: Świadczenia na rzecz osób fizycznych 155 155 0 x X Dziale 853 – Opieka społeczna 10 10 4 40,00 x z tego:
– elektroniczna ewidencja dotycząca akt sądów wojskowych – 174.792 rekordy, – elektroniczna ewidencja dotycząca konkordancji sygnatur – 164.123 rekord
3.2.3. Informacje o sprawdzeniach i kwerendach W okresie sprawozdawczym przeprowadzono 5.357 kwerend, w tym: – 39 dla Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrz
3.4.2. Informacje o elektronicznych pomocach ewidencyjnych Do dnia 30 czerwca 2003 r. utworzono następujące bazy danych: – osób internowanych – 1.061
3.5.3. Informacje o sprawdzeniach i kwerendach W okresie sprawozdawczym przeprowadzono 3.746 kwerend, w tym: – 69 dla Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrzn
– inwentarz elektroniczny – 11.214 rekordów, – baza akt osobowych funkcjonariuszy UB, SB – 24.018 rekordów, – indeks osób występujących w materiałach
3.9. Oddziałowe Biuro Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów w Rzeszowie 3.9.1. Posiadany zasób kartoteczny wynosi 36,50 metrów bieżących, w tym: –
Liczba 20.316 zawiera sprawdzenie dotyczące kwerendy wołyńskiej, obejmujące 10.523 odpowiedzi. Ponadto zrealizowano 2.517 kwerend tematycznych m.in. d
Poniższa tabela obrazuje realizację kwerend przez Biuro Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów i Oddziałowe Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokume
nie należy rozumieć fizyczne umieszczenie akt w regałach po ich usystematyzowaniu według sygnatur archiwalnych. Przejmowano i porządkowano materiały a
dzony jest nadzór w celu zachowania właściwych warunków przechowywania archiwaliów. Osuszacze powietrza używane są w okresach zwiększonej wilgotności.
– zwrot kosztów przejazdów biegłym i świadkom. W grupie wydatków na świadczenia na rzecz osób fizycznych nastąpiło obniżenie wydat-ków w stosunku do r
4.2. Oddziałowe Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów 4.2.1. Inwestycje W okresie sprawozdawczym ukończono następujące inwestycje: – OBUiAD w
– zabezpieczeniem pomieszczeń magazynowych i biurowych, – współpracą z komórkami organizacyjnymi IPN (obsługa finansowa i kadrowa), – uczestnictwem w
Załącznik: WYKAZ PUBLIKACJI PRACOWNIKÓW PIONU ARCHIWALNEGO IPN 1. Bernacki Bartłomiej, Teatr i ośrodki kulturalne w okresie okupacji sowieckiej k
253 26. Popek Leon, Losy księży rzymskokatolickich na Wołyniu i w Galicji Wschodniej w la-tach 1943-1944, w: Antypolska akcja OUN-UPA 1943-1944. Fakt
IV. BIURO EDUKACJI PUBLICZNEJ – struktura i realizacja podstawowych zadań w ramach programów badawcz
1. Wydział Badań Naukowych i Zbiorów Bibliotecznych Głównym celem Wydziału Badań Naukowych i Zbiorów Bibliotecznych jest prowadzenie badań naukowych
Pracownicy BEP utrzymują kontakty z placówkami naukowymi w całej Polsce (m.in. In-stytutem Historii PAN, Instytutem Studiów Politycznych PAN oraz więk
pokolenia konspiratorów, którzy w latach 50. zakładali kółka samokształceniowe w szkołach, czy też przeciwstawiali się kolektywizacji wsi. Autorami h
Wiosną 2003 r. zostały zakończone prace nad monografią Delegatury Rządu na Kraj. Pu-blikacja o objętości ponad 50 arkuszy, autorstwa pracownika BEP Wa
6. Aparat represji i opór społeczny 1944–1989 Program ten, stanowiący od połowy 2002 r. największe przedsięwzięcie naukowo-badawcze BEP, składa się z
Średnie wynagrodzenie przypadające na jednego zatrudnionego bez wypłat dodatkowego wynagrodzenia rocznego w 2001 roku wyniosło 3 108 zł ( z wyłączenie
Równolegle rozpoczęto przygotowania do opracowania „Atlasu polskiego podziemia nie-podległościowego 1944–1956”. Atlas zawierać będzie kilkadziesiąt ma
Płocku i województwie płockim”. Zaawansowane są prace nad monografiami poświęconymi wydarzeniom marcowym 1968 r., kryzysom społeczno-politycznym na D
• deportowanych do Komi ASRR; • aresztowanych na Białorusi (1939–1941). Dodatkowo rozpoczęła analogiczne prace dotyczące: • deportowanych z obwodu
2. Wydział Wystaw i Edukacji Historycznej BEP Wydział Wystaw i Edukacji Historycznej Biura Edukacji Publicznej zajmuje się szeroko rozumianą edukacją
1.2. Działania skierowane do nauczycieli W roku szkolnym 2002/2003 oddziały IPN podjęły różne formy działań edukacyjnych skierowane bezpośrednio do na
1.3. Praca edukacyjna z młodzieżą W okresie sprawozdawczym pracownicy BEP organizowali i brali udział w rozmaitych działaniach edukacyjnych skierowany
odbiorców niż uczniowie. Wymienić wśród nich należy konkurs dla studentów, zorganizowa-ny przez OBEP w Katowicach „Górnoślązacy w trybach historii 193
1.7. Inne działania edukacyjne Biuro Edukacji Publicznej uczestniczyło w organizowanych przez środowiska naukowe Festiwalach Nauki: • w VI Festiwalu
ne były nasze kontakty z Redakcją Katolicką TVP 3, w ramach programu „Wierzę, wątpię, szukam” (audycje o historii Kościoła katolickiego w latach II wo
3. Wydział Wydawnictw Wydział Wydawnictw zajmuje się redakcją naukową i przygotowaniem do wydania (pro-jekt graficzny, skład komputerowy) wyników pra
Głównymi pozycjami wydatków w tej grupie były:
cza jego wymiar represyjny. W „Pamięci i Sprawiedliwości” publikowane są również wyniki prac Instytutu, które skupiają się na historii oporu społeczne
• Grzegorza Jakubowskiego, „Sądownictwo powszechne w Polsce w latach 1944–1950”. Książka ukazuje proces odbudowy i organizacji systemu sądowniczego w
Niemców i volksdeutschów z terenu Górnego Śląska. Pozycja zawiera także wykaz więźniów zmarłych w 1945 r. • „Nowa Huta – miasto walki i pracy” (pod
• „Czerwiec 1976. Spory i refleksje po 25 latach” (pod redakcją Pawła Sasanki i Roberta Spałka). Tom jest próbą opisu jednego z kryzysów polityczno-s
indywidualne lub zbiorowe – losy mieszkańców Górnego Śląska na tle przeobrażeń społecz-nych i narodowościowych w latach II wojny światowej i w okresie
4. Działalność Naukowo-Badawcza Oddziałowych BEP 1. OBEP Białystok 1.1. Realizacja projektów badawczo-edukacyjnych 1.1.1. Struktura I metody działani
1.1.4. Stan wojenny – spojrzenie po 20 latach Przygotowano 60-stronicowy raport o stanie wojennym, zatytułowany „Podlasie i Su-walszczyzna”, do centra
• 18 października 2002 r. w Centrum Edukacji Nauczycieli w Suwałkach; uczestniczyło 36 nauczycieli wszystkich typów szkół z terenu byłego województwa
Eliminacje szkolne odbyły się 20 lutego 2003 r., a rozgrywka finałowa 28 maja w siedzi-bie Zespołu Szkół Ogólnokształcących w Czyżewie. Wzięło w nim u
2.1.3. Aparat represji i opór społeczny W ramach tego projektu pracowano nad następującymi tematami: Struktury i metody dzia-łania NKWD, WUBP, PUBP, M
2.3.10. Wydatki majątkowe Wydatki majątkowe w porównaniu z rokiem 2001 były niższe o 47,45%, tj. o 15 mln zł, co było wynikiem decyzji Sejmu podjęty
2.2.1. Wystawy, konferencje Wystawy, konferencje naukowe i popularnonaukowe, wykłady i prelekcje odbyły się w ponad 30 miejscowościach na terenie Odd
• udział naukowców UMK, KUL, UG, Muzeum Stutthof i innych w konferencjach na-ukowych i popularnonaukowych organizowanych przez IPN Gdańsk; • udział
2.2.5. Dyskusyjny Klub Filmowy „Co TY wiesz o PRL?!” (Kino Kameralne Gdańsk) W ramach DKF pokazano 8 filmów, m.in.: „Miasto nieujarzmione. Robinson w
3. OBEP Katowice 3.1. Realizacja projektów badawczo-edukacyjnych 3.1.1 Aparat represji i opór społeczny W pracach OBEP Katowice w okresie sprawozdawc
kiego Inspektoratu AK, a docelowo stworzenie monografii tego inspektoratu. Do tej pory przeprowadzono kwerendę w Archiwum IPN w Katowicach, gdzie odna
• lekcje muzealne związane z wystawą „Represje wobec duchowieństwa śląskiego w la-tach 1939–1956” (302 uczniów z Chorzowa, Rudy Śląskiej, Mikołowa, Ł
4. OBEP Kraków 4.1. Realizacja projektów badawczo-edukacyjnych 4.1.1. Aparat represji i opór społeczny Prace OBEP w Krakowie w okresie sprawozdawczym
lektywizacji”, przygotowano referat zatytułowany „Podziemie antykomunistyczne po 1945 roku wobec kolektywizacji”. 4.1.5. Atlas podziemia W ramach pro
5. OBEP Lublin 5.1. Realizacja programów badawczych i edukacyjnych Priorytet w pracach OBEP Lublin ma kontynuacja prac nad ogólnopolskim programem „A
• Opracowane zostały zasady wydawnicze „Atlasu podziemia antykomunistycznego”, które będą obowiązywać we wszystkich OBEP IPN – planowane wydanie: II
Wydatki inwestycyjne zrealizowane z budżetu 2002 roku z wyszczególnieniem zadań przed-stawia poniższa tabela: Tab. nr 6. Realizacja wydatków inwestycy
maja 2003 r. oraz w dyskusji panelowej „Eksterminacja ludności polskiej na Wołyniu i Gali-cji Wschodniej w latach 1943–1945”; • Dr Grzegorz Motyka w
5.2.4. „Lekcje otwarte” Odbyły się następujące „lekcje otwarte”: • „<<Aktion Reinhardt>> – Zagłada Żydów w Generalnym Gubernatorstwie”, K
6. OBEP Łódź 6.1. Realizacja programów badawczo-edukacyjnych W okresie sprawozdawczym kontynuowano realizację niektórych tematów badawczych z roku ub
Pracownicy OBEP przygotowali 12 biogramów do II tomu Słownika. 6.1.6. Lista represjonowanych Prace zostały zakończone. Łącznie opracowano 138 kwestio
6.1.10. Polacy i inne narodowości Prace koncentrowały się w zasadzie na dwóch kwestiach: losie ludności romskiej (głównie podczas wojny) oraz ludności
6.3.3. Rajdy szlakiem miejsc pamięci narodowej „I terenowa lekcja historii” – rajd śladami miejsc pamięci narodowej – zorganizowany 3 października 200
Ponadto dr J. Wróbel współpracuje z radiostacjami polonijnymi w USA – WNVR 1030 (Chicago) i WRKL 910 (Nowy Jork). W minionym roku sprawozdawczym wziął
7. OBEP Poznań 7.1. Realizacja projektów badawczo-edukacyjnych 7.1.1. Aparat represji i opór społeczny OBEP w Poznaniu w roku sprawozdawczym szczegó
7.2.2. Wystawy powstałe w okresie sprawozdawczym W okresie sprawozdawczym OBEP Poznań przygotował i uroczyście otworzył następują-ce wystawy: • „Sowi
8. OBEP Rzeszów 8.1. Realizacja projektów badawczo-edukacyjnych W pracach OBEP Rzeszów największy wysiłek został włożony w realizację projektu ogóln
87. OBEP Poznań ... 297 88. OBEP Rzeszów ...
System łączności radio telefonicznej IPN/Kraków Wieliczka 29,5 System DECT 9,8 System nagłaśniający 11,4 Samochód Peugeot 406– 1 szt. 108,5 Skane
• „Abp Ignacy Tokarczuk – Kościół, władza i opór społeczny”, Rzeszów, 5 listopada 2002 r.; • „Areszt Śledczy w Krośnie i jego więźniowie na tle dzia
• „Zbrodnie w Majestacie Prawa 1944–1956”; 26 maja 2003 r. – otwarcie w siedzibie rzeszowskiego Oddziału IPN wystawy przygotowanej przez Związek Młod
• „Zbrodnie komunistyczne w nauczaniu historii”; 24 października 2002 r. – Zespół Szkół Elektronicznych i Ogólnokształcących w Przemyślu; 22 listopad
• 11 czerwca 2003 r. – promocja książki dr. Krzysztofa Kaczmarskiego pt. „Podziemie narodowe na Rzeszowszczyźnie 1939–1944” w Wojewódzkiej Bibliotece
Kazimierz Krajewski, Tomasz Łabuszewski, Jacek Pawłowicz: • opracowali tom dokumentów źródłowych poświęconych działalności Okręgu warszaw-skiego NZW
9.1.6. Wojna i okupacja, Polskie Państwo Podziemne Tomasz Łabuszewski, Kazimierz Krajewski: • przygotowali referaty na sesję poświęconą działalności
timedialnej pakietu edukacyjnego Czerwiec `76 – krok ku wolności; w otwarciu wystawy Czerwiec 1976 – lekcja „demokracji socjalistycznej” w Warszawie;
10. OBEP Wrocław 10.1. Realizacja programów badawczo-edukacyjnych Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej we Wrocławiu w omawianym okresie uczestniczy-
Ponadto prowadzono prace w ramach następujących centralnych projektów badawczo-edukacyjnych: 10.1.8 Polacy a inne narody – mniejszości narodowe na Do
Ponadto zespół referatu edukacyjnego OBEP we Wrocławiu realizuje wystawę, mającą zaprezentować sylwetki więźniów straconych na podstawie wyroków komun
– w Biurze Prawnym 2,3% – w Biurze Ochrony 15,3% co daje łącznie 84,8% ogółu zatrudnionych. Obsługa stanowi 15,2% ogółu zatrudnionyc
10.2.8. Współpraca ze środowiskiem nauczycielskim Dzięki bardzo dobrym kontaktom z Kuratorium Dolnośląskim, Wydziałem Oświaty Urzędu Miejskiego we Wr
ZAŁĄCZNIK NR 1: KONFERENCJE ORAZ SESJE NAUKOWE I EDUKACYJNE ZORGANIZOWANE PRZEZ BIURO EDUKACJI PUBLICZNEJ IPN 1. „Pacyfikacja obozu internowanych w
30. „Marzec 1968”, Warszawa, 6 marca 2003 r.; 31. „Marzec 1968 w Wielkopolsce”, Poznań, 12 marca 2003 r.; 32. „Opór społeczny wobec systemu komunis
ZAŁĄCZNIK NR 2: PUBLIKACJE PRACOWNIKÓW BEP 2002/2003 A. Publikacje naukowe (książki wyróżniono boldem): 1. Antypolska Akcja OUN-UPA 1943-1944. Fak
17. Balbus T., Szwagrzyk K., Andrzej Tadla (1914-1950), Antoni Roszczewski (1919-1949), Antoni Wodyński (1924-1948), Józef Śmietana (1910-1975), Lucj
36. Chudy K., Dołęga J., Krzysztofowicz M., Morawiec R., Tarnogórski R., Dekrety Bene-sza, red. P. Kosiński P., K. Bałon, „Biuletyn PISM”, 2002, nr 5
55. Frazik W., Rozbicie II Zarządu Głównego WiN, „Zeszyty Historyczne WiN-u”, 2002, nr 18, s. 123-162. 56. Frazik W., Aresztowania i procesy – sytua
75. Jaczyńska A., Stosunki polsko-ukraińskie w latach 1939-1948 w podręcznikach szkol-nych. W: Antypolska Akcja OUN-UPA 1943-1944. Fakty i interpreta
97. Konspiracja i opór społeczny w Polsce 1944-1956. Słownik biograficzny, red. M. Kle-cel, K. Madej, D. Mazek, Kraków-Warszawa-Wrocław 2002, t. 1. 98
120. Machcewicz P., Wokół Jedwabnego. W: Wokół Jedwabnego, red. P. Machcewicz i K. Persak, tom 1: Studia, Warszawa 2002. 121. Machcewicz P., Zmiana
3.1 .Wykonanie dochodów budżetowych Wykonanie planu dochodów przedstawia poniższa tabela (w tys. zł) Lp. Wyszczególnienie § Ustawa budżetowa na 2003
140. Motyka G., Antypolska akcja OUN-UPA w ukraińskiej historiografii. W: Antypolska Akcja OUN-UPA 1943-1944. Fakty i interpretacje, red. G. Motyka,
161. Nowa Huta – miasto walki i pracy, red. M. Lasota, J. Szarek, R.Terlecki, Kraków 2002. 162. Obozowe dzieje Świętochłowic. Eintrachthütte – Zgoda
181. Poleszak S., Odezwa z 17 II 1947 r. przygotowująca akcję ujawniania <<Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość>> w Białymstoku, „Zeszytu Hi
204. Stan wojenny w Polsce 1981-1983, red. i wstęp A. Dudek, Instytut Pamięci Narodo-wej, Warszawa 2003. 205. Sychowicz K., Adam Chętnik, Ks. Kazimi
223. Terlecki R., Profesorowie UJ w dokumentach UB i SB, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2002. 224. Terlecki R., Przed pierwszym kryzysem. Nowa Huta
247. Żaryn J., Dzieje Kościoła katolickiego w Polsce (1944-1989), Warszawa 2003. 248. Żaryn J., Mirosław Ostromęcki, ks. Zygmunt Kaczyński, ks. Leon
13. Madej K. (rec., Opozycja demokratyczna w Polsce w świetle akt KC PZPR (1976-1980).Wybór dokumentów, oprac. Ł.Kamiński, P.Piotrowski), „Pamięć i S
11. Cenckiewicz S. Zakazane piosenki ’81, „Biuletyn IPN”, 2003, nr 5. 12. Cenckiewicz S., Majchrzak G., Neutralizacja Stoczni Gdańskiej, „Tygodnik S
46. Kamiński Ł., Czy ktoś widział szynkę?, „Biuletyn IPN”, 2003, nr 2, s. 28-33. 47. Kamiński Ł., Jesteśmy z Wami, towarzyszu Wiesławie, „Biuletyn I
80. Lasota M., O raporcie sejmowej komisji poświęconym samodzielnej grupie „D” w MSW, „Biuletyn IPN”, 2003, nr 1. 81. Lesiakowski K., Nawrot G., Marsz
Wydatki bieżące 73 907 35 538 48,08 Wydatki majątkowe 10 050 250 2,49 w tym: Rozdział 75101 – Urzędy naczelnych organów władzy państwowej
113. Majchrzak G., Pielgrzym wolności, „Wprost”, 2002, nr 32, s. 72-74. 114. Marszalec J., Terytorium i polityczne obrzeża Polskiego Państwa Podziem
147. Poleszak S., Jan Tabortowski ps. <<Bruzda>> i Stanisław Cieślewski ps. <<Lipiec>>, „Gazeta Wyborcza – Gazeta w Białymsto
177. Szubarczyk P., August Emil Fieldorf (20 marca 1895 r. Kraków - 24 lutego 1953 r. Warszawa), „Nasz Dziennik”, 22-23 II 2003, s. 11. 178. Szubarc
211. Wróbel J., „Szpera” – tragedia łódzkich Żydów, „Przegląd Polski”, 4 X 2002, s.8, 9. 212. Wróbel J., Generał Zygmunt Janke „Walter”, „Gwiazda Po
ZAŁĄCZNIK NR 3: WYSTAWY Wystawy powstałe w okresie sprawozdawczym: 1. „A kiedy przyjdzie wiosna...” Wojskowa Służba Polek – od Emilii Plater do Dank
13. „Sybiracy. Deportacje obywateli polskich w głąb ZSRR 1939–1941” – wystawa przygotowana przez OBEP w Białymstoku, pod patronatem b. Prezydenta RP n
Gdańsk, Płock, Ostrołęka, Sierpc, Chorzele, Wilno, Mała Wieś, Siemiatycze, Węgrów, War-szawa, Drohiczyn. 5. „Katyń − walka o prawdę”− wystawa zorgan
337 Ostrów Wielkopolski, Kuślin, Zbąszyn, Leszno, Przemyśl, Tarnobrzeg, Kolbuszowa, Jaro-sław, Lubaczów, Nowa Dęba, Nowy Tomyśl, Sędziszów Małopolski
V. Informacja o działalności Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej w okresie od 1 lipca 2002 r. do 30 czerwca 2003 r. Kolegium IPN w okresie, za jaki
339drzej Paczkowski. Wiceprzewodniczącymi zostali wybrani: sędzia Maria Myślińska, dr Teofil Wojciechowski oraz dr Franciszek Gryciuk. *** Członko
b. Wg komórek organizacyjnych Warszawa Centrala – razem 394,65 394,15 Główna Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Na-rodowi Polskiemu
Adresy biur, oddziałów i delegatur Instytutu Pamięci Narodowej www.ipn.gov.pl Prezes IPN prof. dr hab. Leon Kieres ul. Towarowa 28, 00-839 Warszawa s
341Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu ul. Rolna 45a, 61-487 Poznań tel. (0-61) 835 69 01 fax (0-61) 835 69 03 Oddział Instytutu Pamięci N
Ogólne informacje o działalności oddziałów Instytutu Pamięci Narodowej w okresie 1 lipca 2002 r. – 30 czerwca 2003 r. Oddział IPN w Białymstoku Ob
Toruniu, w tym jeden specjalistyczne studia w zakresie zastosowań technik informatycznych w archiwistyce. Dwóch archiwistów uczestniczyło w międzynaro
konkursowych, konferencjach i imprezach terenowych (prelekcje w projekcie „Klub Histo-ryczno-Turystyczny. Wędrówki po historii”). Dorobek naukowy OBEP
skidziu w latach 1939-1947”. Dzięki finansowemu wsparciu ze strony Urzędu Miejskiego materiały z tej sesji zostały następnie wydane w formie książkowe
W okresie sprawozdawczym Oddział IPN w Krakowie kontynuował współpracę z licz-nymi organizacjami pozarządowymi i środowiskami kombatanckimi. Należą do
Oddział lubelski IPN dysponuje najmniejszą bazą lokalową ze wszystkich oddziałów IPN w Polsce – łącznie ok. 1300 m2. Nadal też funkcjonuje w dwóch odd
szybszą i bardziej sprawną realizację ustawowych zadań przez pracowników wszystkich pio-nów merytorycznych Instytutu. Dzięki zgromadzonym materiałom a
Działalność merytoryczna oddziału zaprezentowana została w części zasadniczej Informa-cji o działalności Instytutu Pamięci Narodowej w okresie 1 lipca
35 4. Gospodarstwo pomocnicze Gospodarstwo Pomocnicze Instytutu Pamięci Narodowej, utworzone na podstawie zarzą-dzenia Prezesa IPN nr 7/00 z dn. 30
produkcji, związanego z wystawą „Sowieckie piekło”, filmu dokumentalnego pt. „Ocaleni”. Z kolei z TV Polsat współpracowano przy produkcji audycji o Ma
Oddział IPN w Warszawie Siedziba warszawskiego Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej mieści się przy Placu Krasińskich 2/4/6 w Warszawie. Zatrudnienie
352m.in. na grodzeniu terenu, wykonaniu elewacji budynku wraz z jego ociepleniem, a także wykonaniu izolacji pionowej i poziomej budynku, co wraz z d
II. Główna Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Prezentowane w tej części sprawozdanie z działalności pionu śledczego Instytutu Pami
zyczne i psychiczne znęcanie się nad pokrzywdzonymi traktowanymi przez ówczesne władze jako wrogowie. Przekonanie o racjach leżących u podstaw odpowie
sądową”), a także na konferencji IPN w 50-tą Rocznicę wykonania wyroku śmierci na gen. Auguście Emilu Fieldorfie („O pojęciu zabójstwa sądowego”). Zmi
INFORMACJA STATYSTYCZNA z działalności Oddziałowych Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w okresie od dnia 1 lipca 2002 do 30 czerwca
Wykaz skrótów AK – Armia Krajowa BCh – Bataliony Chłopskie BEP – Biuro Edukacji Publicznej BUiAD – Biuro Udostępniania i Archiwiz
1. Prokuratorzy Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. a) Minister Sprawiedliwości – Prokurator Gener
hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego. Śledztwo wszczęto 5 wrze
chowanie Sąd Okręgowy „słusznie uznał za zbrodnie, przewidziane w art. 2 dekretu z dnia 31 sierpnia 1944 r.”. Sąd Najwyższy wywodził dalej, że: „okoli
Konstatacja ta jest również istotna dla oceny zeznań świadków złożonych w przeprowa-dzonym obecnie śledztwie, którzy relacjonowali o tak dużej liczbie
W świetle materiału dowodowego nie budzi wątpliwości organizatorska rola burmistrza Jedwabnego – Karolaka, którego uznawano za realizującego wolę oku
świadkowie, którzy mówili o wyłącznym sprawstwie Niemców w dokonaniu zbrodni (pierw-sza hipoteza). Nie można przeto wykluczyć, że relacje świadków z t
Bronisława Śleszyńskiego. Po zamknięciu budynek oblano prawdopodobnie naftą pochodzą-cą z poradzieckiego magazynu. Należy zwrócić uwagę, iż przed wyp
kiwaniu dalszych świadków. Przeprowadzone zostały kwerendy archiwalne m.in. w Archi-wum Państwowym w Łomży. Z Instytutu Yad Vashem w Izraelu otrzymano
– sygn. akt S 53/01/Zn Śledztwo w sprawie masowych zabójstw ludności polskiej popełnionych przez funkcjona-riuszy niemieckich władz okupacyjnych w la
– sygn. akt S 18/03/Zn Śledztwo w sprawie dokonanych przez Niemców zabójstw Jana Chiszko, Wiktora Ławre-szuka, Włodzimierza Cywoniuka, Michała Klimow
Zasięg terytorialny działalności Oddziałów Instytutu Pamięci Narodowej 5
– sygn. akt S 30/00/Zk Śledztwo w sprawie przeciwko b. funkcjonariuszowi UB Pawłowi T., któremu zarzucono bezprawne pozbawienie wolności Haliny S. w
sposób zabito kolejnych osadników: Jana Czyża, Pawła Mroczka i Jana Mezalewskiego. W dniu 23 września 1939 r. dokonano zabójstw mieszkańców Budowli: E
cami wyprowadził pokrzywdzonego w odludne miejsce. Na podstawie zachowania sprawców Edmund K. zorientował się, że ma zostać zastrzelony. Udało mu się
dowania go. Józef C. oznajmił, że dowiedział się o tym od więziennego kalefaktora. Dodał, że otrzymał zastrzyk w kręgosłup, po którym został częściowo
przedstawionych obu podejrzanym. Z uwagi na zły stan zdrowia Mieczysława S., materiały dotyczące przypisanych mu przestępstw wyłączone zostały do odrę
– sygn. akt S 14/02/Zk Śledztwo w sprawie przekroczenia władzy przez funkcjonariuszy WUBP w Białymstoku w stosunku do zatrzymanych w latach 1950-1953
– sygn. akt S 33/03/Zk Śledztwo w sprawie zabójstwa Jana i Władysława Masłowskich oraz Józefa Wnuka, do-konanego w dniu 5 grudnia 1945 r. w bliżej n
2.2. ODDZIAŁOWA KOMISJA W GDAŃSKU a) zbrodnie nazistowskie – sygn. akt S 1/00/Zn Śledztwo w sprawie masowych zabójstw Polaków w latach 1941-1944 w
przebiegu dokonanej zbrodni, ale nie zawierają dokładnej liczby i danych personalnych ofiar. Wykaz zabitych tworzony jest obecnie na podstawie zeznań
W ramach śledztwa przesłuchano szereg świadków, którzy złożyli zeznania dotyczące funkcjonowania Instytutu bezpośrednio przed wyzwoleniem i zabezpiecz
WPROWADZENIE Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu kontynuował w okresie sprawozdawczym w sposób komple
rynarki Wojennej. Ujawniono, iż w toku wówczas prowadzonych śledztw regułą było bicie przesłuchiwanych, umieszczanie w karcerze, grożenie pozbawieniem
Ujawniono, że Józef R. traktował w sposób brutalny przesłuchiwane przez siebie osoby, stosując wobec nich przymus fizyczny. W związku z tym, postanowi
W toku postępowania zbadano teczki personalne 260 milicjantów i 110 funkcjonariuszy SB. Przesłuchano już prawie wszystkich żyjących funkcjonariuszy MO
– sygn. akt S 67/i01/Zk Śledztwo w sprawie zbrodni komunistycznej dokonanej przez funkcjonariuszy obozu pra-cy w Złotowie w latach 1945 – 1947, poleg
W dniu 9 kwietnia 2002 r. przedstawiono Janowi B. zarzut popełnienia pięciu przestępstw polegających na tym, że w latach 1948–1949 jako funkcjonariusz
– sygn. akt S 106/01/Zk Śledztwo w sprawie zabójstw i znęcania się w okresie od września 1939 r. do czerwca 1941 r. nad więźniami więzienia w Oszmian
sprawy pisma wynika, że wydał postanowienia o tymczasowych aresztowaniach Ryszarda W. i Alfonsa P., lecz pozostaje w przekonaniu, iż decyzja ta była u
zbawieniem życia, znieważał słowami obelżywymi oraz doprowadzał do fizycznego wyczer-pania poprzez prowadzenie nocnych, wielogodzinnych przesłuchań.
Zebrany materiał dowodowy dał podstawy do przedstawienia jednemu ze sprawców Je-rzemu S. zarzutu, że w okresie od 21 grudnia 1945 r. do lutego 1946 r.
W toku śledztwa ustalono, iż funkcjonariusze UB znęcali się także nad innymi pokrzyw-dzonymi. Ustalono dwóch żyjących sprawców znęcania się – Mieczysł
7. Instytut kontynuuje rzeczową współpracę ze swoimi odpowiednikami w innych kra-jach (Czechy, Izrael, Litwa, Niemcy, Rumunia, Słowacja, Węgry, USA).
ko członkom organizacji niepodległościowej „Narodowe Siły Zbrojne Młodej Polski”, znęcał się fizycznie i psychicznie nad Witoldem T. bijąc go rękami p
25 kg (dzieciom 10 kg) najniezbędniejszych tylko rzeczy. Po przejściu przez punkty i obozy przesiedleńcze, w których przebywali w bardzo złych warunka
– sygn. akt S 12/01/Zn Postępowanie w sprawie dokonanego w dniu 27 lipca 1942 r. w Gotartowicach zabójstwa przez powieszenie członków Polskiej Organ
– sygn. akt S 51/01/Zn Śledztwo w sprawie agenturalnej działalności Heleny M., a w szczególności jej współpra-cy z Gestapo w latach 1940-1942 w Kato
dokonywali rewizji w wyznaczonych domach, a następnie aresztowań. Zachowywali się bru-talnie i agresywnie, używali broni w celu zastraszenia, lecz nik
dzili z posterunku dwóch mężczyzn – jednym z nich był Bernard Kandler, który po próbie ucieczki został zastrzelony przez Kozija po przystawieniu pisto
b) zbrodnie komunistyczne – sygn. akt S 2/00/Zk Śledztwo w sprawie zbrodniczego skazania na karę śmierci w dniu 31 grudnia 1946 r. An-ny Krużołek p
paczone. Stosowano tu m.in. praktykę przeliczania jednego dnia pracy na dwa dni więzienia, przy czym o zaliczeniu tego przelicznika nie decydował fakt
Jak ustalono, członkami tej organizacji w większości byli uczniowie szkół średnich na te-renie Śląska o poglądach antykomunistycznych. Ich działalność
SB albo do wyjazdu za granicę, naruszeniu nietykalności cielesnej jednej z pokrzywdzonych w trakcie dokonywania w jej mieszkaniu przeszukania. W dniu
Zrealizowane w 2002 r. wydatki Instytutu wyniosły 82.477 tys. zł, co stanowi 98,87 % planu na 2002 r., a także 98,87 % w stosunku do wykonania wydatkó
– sygn. akt S 61/01/Zk Śledztwo przeciwko Salomonowi Morelowi dotyczące funkcjonującego w 1945 r. Obozu Pracy w Świętochłowicach Zgodzie, podjęte z
Zbierane są dane dotyczące żyjących funkcjonariuszy UB mogących mieć związek ze sprawą. Odnaleziono szczególnie cenne dokumenty w postaci oryginałów
Z poczynionych ustaleń wynika, że w latach 1939–1941 władze radzieckie dokonywały zorganizowanych aresztowań Polaków z określonych grup społecznych, g
sowe w toku śledztwa prowadzonego wówczas przez Wojskową Prokuraturę Garnizonową w Gliwicach Śledztwo jest kontynuowane, przesłuchiwani są kolejni świ
biegł witać „wyzwolicieli”. Zabijano zarówno nastoletnich chłopców, jak i osoby w pode-szłym wieku, gwałcono kobiety. Do chwili obecnej ustalono i prz
2.4. ODDZIAŁOWA KOMISJA W KRAKOWIE a) zbrodnie nazistowskie – sygn. S 2/00/Zn Śledztwo w sprawie zabójstw, znęcania się i innych przestępstw popeł
W okresie sprawozdawczym zdołano dotrzeć do aresztowanej wraz z „Hanysem” Krysty-ny K, która przesłuchana w charakterze świadka zeznała, iż po areszto
– sygn. S 31/01/Zn Śledztwo wszczęte 3 sierpnia 2001 r. w sprawie zamordowania w dniach bliżej nieustalo-nych w okresie 1943 – 1944 w miejscowości Do
tek niezapewnienia im wystarczającego wyżywienia, zwrócono się do władz niemieckich o udzielenie wyczerpującej informacji, co do sposobu zakończenia p
b) zbrodnie komunistyczne – sygn. S 2/00/Zk Śledztwo podjęte z zawieszenia 30 października 2002 r. w sprawie zbrodniczej działalno-ści funkcjonarius
S.A. obiektów zlokalizowanych w Warszawie przy ul. Towarowej 28. Podstawą do przekaza-nia tychże obiektów w zarząd IPN jest stosowne porozumienie zawa
Podejrzany Jan G. przebywa obecnie w szpitalu. Celem ustalenia czy może on brać udział w prowadzonym przeciwko niemu postępowaniu karnym zostanie zasi
gólności nie ustalono osoby, do zamordowania której miał być on nakłaniany, gdyż dwa przypadki, których mogły dotyczyć zeznania Wojciecha J. zostały p
Na podstawie odnalezionych materiałów archiwalnych ustalono nazwiska 117 funkcjona-riuszy MO i SB uczestniczących w tłumieniu demonstracji. Aktualnie
ków, poszukiwania materiałów archiwalnych, oględziny akt postępowań karnych prowadzo-nych przez WSR w Krakowie i oględziny akt osobowych funkcjonarius
W okresie sprawozdawczym ustalono i przesłuchano osobę, która powołując się na relację swego krewnego opisała, iż bezpośrednio po zatrzymaniu Zenona K
Ostatnio odnaleziono dokumentację dotyczącą działalności VII Pułku KBW, której anali-za będzie miała istotne znaczenie dla ustaleń śledztwa i planowa
tualnych żyjących funkcjonariuszy służb bezpieczeństwa Czechosłowacji, uniemożliwiła we-ryfikację zeznań jednego ze świadków wskazujących z nazwiska s
Szczególnie istotne dla prowadzonego śledztwa jest ustalenie roli, jaką w procesie odegra-ła oskarżona Maria G., której wyjaśnienia obciążyły oskarżon
– sygn. S 18/03/Zk Śledztwo podjęte z zawieszenia 5 lutego 2003 r. przeciwko Wincentemu D., byłemu funk-cjonariuszowi Okręgowego Zarządu Informacji W
Ustalono, iż w kwietniu 1942 r. niemieckie władze okupacyjne przystąpiły do likwidacji tzw. I getta lubelskiego, które usytuowane było w rejonie ul. L
Comments to this Manuals